Μία από τις σοβαρότερες κρίσεις της Μεταπολίτευσης διέρχεται η χώρα μας, η οποία εδώ και περίπου 20 ημέρες ζει στον αστερισμό της πανδημίας του κορονοϊού. Η κυβέρνηση έχει ήδη τεθεί σε κατάσταση κόκκινου συναγερμού, προσανατολίζοντας το κύριο βάρος των προσπαθειών της σε δύο βασικές κατευθύνσεις: τη θωράκιση και εντέλει την αντοχή του Εθνικού Συστήματος Υγείας και την εξουδετέρωση -όσο αυτό είναι δυνατό- των σοβαρών παρενεργειών στην οικονομία και στην αγορά εργασίας.
Στις κλειστές πλέον καθημερινές συσκέψεις που λαμβάνουν χώρα στο Μέγαρο Μαξίμου, το οποίο έχει μετατραπεί σε στρατηγείο της κυβέρνησης, εξετάζονται όλα τα πιθανά σενάρια και γίνονται οι απαραίτητες προβολές-εκτιμήσεις για την πορεία του SARS-Covid-2 σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.
Οι κυρίαρχες εκτιμήσεις συγκλίνουν στο ότι το προσεχές δίμηνο -έως τις αρχές Μαΐου- είναι ιδιαιτέρως κρίσιμο, καθώς αφενός η πρόοδος των προσπαθειών της επιστημονικής κοινότητας για την εξεύρεση του εμβολίου πιθανολογείται πως θα είναι σημαντική και αφετέρου η βελτίωση των καιρικών συνθηκών αναμένεται να αποδειχθεί σύμμαχος στις προσπάθειες ανάσχεσης της εξάπλωσης του ιού. Σε κάθε περίπτωση, ο πρωθυπουργός και σύσσωμη η κυβέρνηση αναδεικνύουν την ιδιαίτερη σημασία που έχει στην παρούσα φάση η ατομική ευθύνη, καθώς, όπως εξήγησε και στο διάγγελμά του ο Κυριάκος Μητσοτάκης, «κανένα μαζικό μέτρο δεν μπορεί να υποκαταστήσει την ατομική ευθύνη. Και στις ανοιχτές δημοκρατικές κοινωνίες μας καμία κεντρική απόφαση δεν αποδίδει εάν δεν τη συμμεριστούν πρώτα όλοι οι πολίτες».
Υπό το συγκεκριμένο πρίσμα θα πρέπει να ιδωθεί και η ανάληψη του συντονισμού των συνολικών κυβερνητικών δράσεων από τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, όπως εγκαίρως είχε προβλεφθεί από τα τέλη Φεβρουαρίου στην έκδοση της πρώτης Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου. Στενοί συνεργάτες του πρωθυπουργού επισημαίνουν πως ο κ. Μητσοτάκης, ύστερα από αλλεπάλληλες συσκέψεις τα τελευταία 24ωρα και έχοντας πολύ κοντά το… αντιπαράδειγμα της Ιταλίας, αποφάσισε να προχωρήσει στη λήψη αυστηρότερων προληπτικών μέτρων, προκειμένου να αποφευχθεί η ενεργοποίηση των χειρότερων σεναρίων.
H πολιτική προστασία
Όπως, εξάλλου, έδειξαν οι ανακοινώσεις των τελευταίων ωρών, η κυβέρνηση προτίθεται να λάβει όποιο επιπρόσθετο περιοριστικό μέτρο κριθεί επιβεβλημένο, προκειμένου να εξαντλήσει τα περιθώρια επιβράδυνσης του SARS-Covid-2. Ο ίδιος διαβεβαιώνει πως η κρατική μηχανή είναι εδώ και καιρό έτοιμη να αντιμετωπίσει την αναμενόμενη επιδείνωση της κατάστασης και στη χώρα μας. Η στόχευση, όπως μεταδίδεται, είναι απλή και ξεκάθαρη: να μη χρειαστεί το Εθνικό Σύστημα Υγείας να αντιμετωπίσει την ταυτόχρονη νοσηλεία μεγαλύτερου αριθμού κρουσμάτων από όσο αντέχουν οι προδιαγραφές του.
Εξ ου και η Πολιτική Προστασία αναλαμβάνει πλέον ενεργό ρόλο στον συντονισμό της τιτάνιας επιχείρησης και κατόπιν των υποδείξεων των λοιμωξιολόγων καλείται να εισηγηθεί τα επόμενα βήματα, εφόσον αυτά κριθούν αναγκαία. Οσονούπω ο γ.γ. Νίκος Χαρδαλιάς αναμένεται να προχωρήσει σε τακτικές συνεντεύξεις Τύπου, ενημερώνοντας το κοινό για την πορεία εξάπλωσης του ιού αλλά και τα επιπλέον μέτρα που πρέπει να ληφθούν, μαζί με την ενημερωτική καμπάνια που ετοιμάζεται και αναμένεται, όπως σημειώνουν, αρμόδιες πηγές να θέτει τον κάθε πολίτη ξεχωριστά προ των ευθυνών του, εκθέτοντας χωρίς περιστροφές τους πραγματικούς κινδύνους με τους οποίους είναι αντιμέτωπη η ελληνική κοινωνία.
Ήδη η Υπηρεσία Πολιτικής Προστασίας παρακολουθεί στενά την αύξηση των κρουσμάτων ανά γεωγραφική περιοχή και όπου αυτό κρίνεται επιβεβλημένο θα παρεμβαίνει θέτοντας παντός είδους περιορισμούς, ενώ επικοινωνεί με Ελληνες που επαναπατρίζονται μέσω αεροδρομίων και λιμανιών και εξετάζει εν είδει ιχνηλάτησης από πού έρχονται και με ποιους έχουν έλθει σε επαφή. Ούτως ή άλλως στο υπουργείο Υγείας έχουν ολοκληρώσει εδώ και εβδομάδες τις προπαρασκευαστικές ενέργειες για την πρόσληψη του απαραίτητου νοσηλευτικού και λοιπού προσωπικού -οι έως τώρα κυβερνητικές ανακοινώσεις για 2.000 προσλήψεις πιθανώς να αποδειχθούν συντηρητικές-, ενώ το υπουργείο Οικονομικών έχει προβλέψει γενναίο έκτακτο οικονομικό κονδύλι ώστε να αντεπεξέλθει το αρμόδιο υπουργείο στη δεδομένη πίεση που θα υποστεί.
Δεύτερος σημαντικός πυλώνας των κυβερνητικών πρωτοβουλιών είναι η προστασία της οικονομίας, καθώς οι δαπάνες που απαιτούνται για την αντιμετώπιση του κοροναϊού ανατρέπουν εκ των πραγμάτων όχι μόνο τον εθνικό αλλά και τον ευρωπαϊκό δημοσιονομικό σχεδιασμό. Υπό τον φόβο πλέον του επαπειλούμενου παγκόσμιου κραχ, ο πρωθυπουργός έχει ζητήσει στο ανώτερο δυνατό πολιτικό επίπεδο ευελιξία σε ό,τι αφορά το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης, ήτοι χαμηλότερους στόχους και εξαίρεση των σχετικών δαπανών από τον υπολογισμό του πρωτογενούς πλεονάσματος. Σε αλλεπάλληλες συσκέψεις όλων των προηγούμενων ημερών του πρωθυπουργού με τον υπουργό Οικονομικών, Χρήστο Σταϊκούρα και τον υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Αδωνι Γεωργιάδη, αλλά και τον διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος, Γιάννη Στουρνάρα, τέθηκαν επί τάπητος τα ελληνικά αιτήματα και πώς αυτά θα τα επικοινωνήσουν στο κρίσιμο, όπως όλα δείχνουν, Eurogroup, αύριο Δευτέρα.
Το δημοσιονομικό πρόβλημα
Σύμφωνα με όλες τις πληροφορίες, η κυβέρνηση ζητά να χρησιμοποιηθεί το ΕΣΠΑ, με στόχο να χρηματοδοτηθεί το κεφάλαιο κίνησης σε επιχειρήσεις, που πλήττονται και να αυξηθεί το όριο στήριξης των συγκεκριμένων επιχειρήσεων από τις 200 στις 500.000 ευρώ. Αρμόδιες κυβερνητικές πηγές προϊδεάζουν πως το πρόβλημα της χώρας δεν είναι ταμειακό, αλλά δημοσιονομικό.
Ως εκ τούτου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένει το «πράσινο φως» των Ευρωπαίων εταίρων μας, εν προκειμένω του Eurogroup, προκειμένου να ενεργοποιήσει ένα άνευ προηγουμένου πρόγραμμα οικονομικής στήριξης για την παροχή ρευστότητας στην πραγματική οικονομία και την προστασία των θέσεων εργασίας. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, οι παρεμβάσεις έχουν ήδη «κλειδώσει» και αφορούν τη διοχέτευση στην πραγματική οικονομία μέσω στοχευμένων μέτρων ενός ποσού, που πιθανώς να αγγίζει ακόμη και τα 2 δισ. ευρώ, ώστε να μετριαστεί η σοβαρή οικονομική ζημία που αναμένεται πως θα υποστούν συγκεκριμένοι κλάδοι της Οικονομίας.
Μεταξύ των παρεμβάσεων που δρομολογούνται είναι, σύμφωνα με το ρεπορτάζ, οριζόντια διάταξη για την εξόφληση των ληξιπρόθεσμων του Δημοσίου χωρίς περαιτέρω παραστατικά αλλά και η χορήγηση αποζημίωσης, που θα ισοδυναμεί τουλάχιστον με το ήμισυ της ζημίας που καταγράφουν επιχειρήσεις ύστερα από τη σύγκριση των τρεχόντων μηνών και των αντίστοιχων του προηγούμενου έτους.
