Ποινές φυλάκισης με τριετή αναστολή επέβαλε το Μονομελές Πλημμελειοδικείο Ορεστιάδας στους 4 από τους 6 κατηγορούμενους της υπόθεσης “εμπρησμού από αμέλεια” και “φθοράς αρχαίου μνημείου από αμέλεια” στο Τέμενος Βαγιαζήτ του Διδυμοτείχου, τον Μάρτιο του 2017, ενώ αθώωσε τους άλλους δύο.
Συγκεκριμένα, στον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρείας “Δαίδαλος”, που εκτέλεσε το έργο κατασκευής σκέπαστρου και επέκτασης των ικριωμάτων στο Τέμενος, επιβλήθηκε ποινή 34 μηνών (24 μήνες για την πρώτη κατηγορία και 10 μήνες για τη δεύτερη), για τον υπεργολάβο του έργου το δικαστήριο αποφάσισε 42 μήνες φυλάκιση (30 μήνες για την πρώτη κατηγορία και 12 για τη δεύτερη) και στους δύο κατηγορούμενους εργάτες του συνεργείου του υπεργολάβου επιβλήθηκε ποινή 27 μηνών στον καθένα (18 μήνες για την πρώτη κατηγορία και 9 για τη δεύτερη). Οι ποινές όλων είναι με τριετή αναστολή, ενώ μόνον στον υπεργολάβο επιβλήθηκε πρόσθετα ο όρος της απαγόρευσης εξόδου από τη χώρα και επιτήρησής του από επιμελητή κοινωνικής αρωγής. Ελαφρυντικά “προτέρου έντιμου βίου” αναγνωρίστηκαν κατά περίπτωση και όχι για το σύνολο των καταδικασθέντων. Και οι τέσσερις, πάντως, άσκησαν έφεση, η οποία θα πρέπει να εξεταστεί από το δευτεροβάθμιο δικαστήριο το αργότερο μέχρι τον Μάρτιο του 2025. Αθώοι κρίθηκαν ο τεχνικός ασφαλείας που είχε ορίσει στο έργο η εταιρεία “Δαίδαλος” και ο επιβλέπων μηχανικός του έργου, επίσης ορισμένος από την εταιρεία. Να σημειωθεί ότι την απαλλαγή των δύο συγκεκριμένων κατηγορουμένων είχε προτείνει και η Εισαγγελέας, σε αντίθεση με τους άλλους τέσσερις, για τους οποίους η πρόταση της ήταν να κριθούν ένοχοι.
Το δικαστήριο κατέληξε στην απόφασή του μετά από τρεις πολύωρες συνεδριάσεις, καθώς η ακροαματική διαδικασία διακόπηκε μία φορά στις 30 Ιουνίου και για δεύτερη φορά την 1η Ιουλίου, λόγω υπέρβασης ανώτατου ωραρίου. Σύμφωνα με πληροφορίες της ΕΡΤ Ορεστιάδας, η υπόθεση θα φτάσει και στα αστικά δικαστήρια, καθώς θεωρείται σχεδόν βέβαιη η διεκδίκηση αποζημίωσης από την πλευρά του Ελληνικού Δημοσίου.
Η σημερινή (07/07), τρίτη συνεδρίαση, ξεκίνησε το πρωί με την απολογία του υπεργολάβου και των δύο εργατών και ακολούθησε η πρόταση της Εισαγγελέως, η οποία, στηριζόμενη στις καταθέσεις των μαρτύρων και στα στοιχεία της δικογραφίας, συμπέρανε ότι είναι “ψευδής ο ισχυρισμός” των κατηγορουμένων πως η πυρκαγιά στο Τέμενος προκλήθηκε από βραχυκύκλωμα.
“Από τη διαδικασία επιχειρήθηκε να φανεί ότι ευθύνονται όλοι οι άλλοι, πλην αυτών που εμπλέκονταν στο έργο”, ανέφερε σε κάποιο σημείο της αγόρευσής της, για να καταλήξει ότι “όλα συντείνουν στο ότι η αιτία της πυρκαγιάς ήταν ο σπινθήρας ηλεκτροσυγκόλλησης”. Τόσο για τον υπεργολάβο όσο και για τους δύο εργάτες αλλά και για τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρείας “Δαίδαλος”, υποστήριξε ότι “έχουν ποινική ευθύνη” και για τον λόγο αυτό πρότεινε και την ενοχή τους, ενώ έκρινε ότι “δεν μπορούν να αποδοθούν ευθύνες” στον τεχνικό ασφαλείας του έργου, ούτε στον επιβλέποντα μηχανικό, “ο οποίος είχε βγει και σε σύνταξη όταν συνέβη η πυρκαγιά”.
Με αναφορές στη σημαντικότητα του Τεμένους, για το οποίο είπε πως “αποτελεί το πιο επιβλητικό μνημείο της περιόδου της Οθωμανοκρατίας στην Ελλάδα και όχι μόνον” , η συνήγορος του Ελληνικού Δημοσίου υποστήριξε, μεταξύ άλλων, πως η πυρκαγιά στο Τέμενος “δεν μπορούσε να προκληθεί από βραχυκύκλωμα, γιατί υπήρχε ρελέ και, επιπλέον, η φύλακας είχε κατεβάσει τον γενικό διακόπτη αποχωρώντας το μεσημέρι από το Τέμενος”. Η ίδια επεσήμανε ότι οι έλεγχοι στα ηλεκτρολογικά του μνημείου ήταν τακτικοί και όλοι κατέληγαν σε βεβαιώσεις κανονικής λειτουργίας τους. “Μόνος ωφελούμενος από αποσύνδεση του ρελέ θα ήταν ο ανάδοχος ή ο υπεργολάβος, για να μην γίνονται συνεχείς διακοπές ρεύματος την ώρα των εργασιών τους” , υποστήριξε σε άλλο σημείο της αγόρευσής της η συνήγορος Πολιτικής Αγωγής, εκφράζοντας απόλυτη πεποίθηση ότι “σπινθήρες ηλεκτροσυγκόλλησης ήταν αυτοί που προκάλεσαν υποβόσκουσα καύση”. Κατέληξε δε λέγοντας πως “όλοι οι κατηγορούμενοι ευθύνονται για την καταστροφή στο Τέμενος και όλοι πρέπει να καταδικαστούν”.
Και οι τρεις συνήγοροι των κατηγορουμένων, στις τελικές αγορεύσεις τους, απέκλεισαν κάθε πιθανότητα σύνδεσης της πυρκαγιάς στο Τέμενος τα ξημερώματα της 22ας Μαρτίου 2017 με το συμβάν που είχε προηγηθεί το μεσημέρι της 21ης Μαρτίου, όταν στη διάρκεια εργασιών ηλεκτροσυγκόλλησης εκδηλώθηκαν καπνοί μέσα στο μνημείο. “Με ξεπερνούν οι ισχυρισμοί ότι μετά από τόνους νερού που έριξε η Πυροσβεστική εκείνο το μεσημέρι μέσα στο Τέμενος θα μπορούσε να προκληθεί φωτιά, 12-14 ώρες μετά. Η θεωρία του σπινθήρα, μετά από διαβροχή και 3 πυροσβεστήρες που χρησιμοποίησαν οι εργαζόμενοι πριν έρθει η Πυροσβεστική, μπάζει από παντού”, είπε χαρακτηριστικά ο συνήγορος του Προέδρου και Διευθύνοντος Συμβούλου της “Δαίδαλος”, υπογραμμίζοντας πως οι υπόνοιες της Πολιτικής Αγωγής περί συνέχισης των εργασιών ηλεκτροσυγκόλλησης μετά την αποχώρηση της Πυροσβεστικής, καταρρίφθηκαν από τη μαρτυρία της φύλακα του Τεμένους, που ανέφερε πως καμία εργασία δεν έγινε μετά το συμβάν”. Ο ίδιος μίλησε για “ευθύνες της αρχαιολογικής υπηρεσίας, τόσο για την κάκιστη ηλεκτρολογική εγκατάσταση του Τεμένους όσο για την διαχρονικά ελλιπή φύλαξη του μνημείου, τα οποία δεν μπορούν να κρυφτούν πίσω από έναν σπινθήρα”, όπως είπε. Πρόσθεσε επίσης πως “η πυρκαγιά συνέβη σε χρόνο που ο ανάδοχος ουδεμία συμβατική σχέση είχε πλέον, αφού το έργο του είχε ολοκληρωθεί τον Ιούνιο του 2016, χωρίς καμία παρατήρηση ή έγγραφη αναφορά έλλειψης ή ελαττώματος”.
Ευθύνες στην αρχαιολογική υπηρεσία “είδε” και η συνήγορος του τεχνικού ασφαλείας , ο οποίος αθωώθηκε. Συμπλήρωσε δε πως ο ρόλος του εντολέα της “ήταν συμβουλευτικός και ο ίδιος δεν ήταν παρών στο Τέμενος την ημέρα της πυρκαγιάς”.
Όσον αφορά τη συνήγορο του υπεργολάβου, διερωτήθηκε χαρακτηριστικά “ποιος λογικός άνθρωπος θα έκανε εργασίες με ρεύμα σε έναν χώρο που έχει διαβραχεί με τόνους νερού”, υποστήριξε πως “η φωτιά ξέσπασε σχεδόν 30 μέτρα από το σημείο όπου είχε γίνει ηλεκτροσυγκόλληση” και χαρακτήρισε “απόλυτο χάος την κατάσταση με τα ηλεκτρολογικά του Τεμένους, με κρεμασμένα καλώδια παντού, προβολείς που έπαιρναν ρεύμα από τους εσωτερικούς ή τον εξωτερικό πίνακα”. Υποστήριξε επίσης πως ο υπεργολάβος “δεν λειτούργησε από μόνος του, αλλά βάσει υποδείξεων των υπαλλήλων της Εφορείας Αρχαιοτήτων Έβρου, με τις ευλογίες των οποίων έγιναν και οι ηλεκτροσυγκολλήσεις”. Για μία ακόμα φορά δε, διερωτήθηκε “πώς αποδεικνύεται ότι η φωτιά δεν ήταν μία προβοκάτσια;” και γιατί να αποκλείεται “πιθανός εμπρησμός από πρόθεση”, δεδομένου, όπως είπε, ότι υπήρχε αναφορά της φύλακα του Τεμένους, στις 14 Μαρτίου 2017, ότι η περίφραξη του μνημείου είχε υποστεί φθορές από τις εργασίες που γίνονταν και η πρόσβαση σε αυτό ήταν εύκολη στον καθένα.
Δηλώσεις μετά το τέλος της δίκης
Πολυχρονία Τσαγκούρια συνήγορος του τεχνικού ασφαλείας του έργου
“Θεωρούμε δίκαιη την κρίση του δικαστηρίου, ο εντολέας μου ήταν ο τεχνικός ασφαλείας και από το δικαστήριο κρίθηκε ότι ο ρόλος του ήταν τελείως συμβουλευτικός, δεν είχε καμία ανάμειξη στον εμπρησμό, δεν ήταν καν μέλος του Δ. Σ. της αναδόχου εταιρείας, και για τον λόγο το δικαστήριο τον απάλλαξε από τις κατηγορίες”, δήλωσε η Πολυχρονία Τσαγκούρια. Η ίδια έκανε λόγο για ένα “πάρα πολύ δύσκολο δικαστήριο, για μία πράξη που έγινε το 2017, μετά από αρκετές αναβολές και τρεις πολύωρες συνεδριάσεις”.
Παναγιώτης Λυκογιώργος, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της εταρείας “Δαίδαλος”
“Είμαι αθώος. Όλα τα αντικειμενικά στοιχεία που παρουσιάσαμε δεν ελήφθησαν υπ΄όψιν. Η απέναντι πλευρά, αυτοί που μας κατηγορούσαν ήταν αυτοί που είναι υπεύθυνοι που κάηκε το μνημείο, αυτοί ευθύνονται, και ήταν μάρτυρες κατηγορίας εναντίον μας. Φυλάξανε τον εαυτό τους και σφάξαν εμάς. Στο Εφετείο θα παρουσιάσουμε τα αντικειμενικά στοιχεία και ελπίζω ότι θα αθωωθώ…”, δήλωσε ο κ. Λυκογιώργος, μετά την ανακοίνωση της ποινής που του επιβλήθηκε (34 μήνες με τριετή αναστολή).
Δημήτρης Βαρελάς, συνήγορος του Π. Λυκογιώργου και του επιβλέποντος μηχανικού του έργου
“Ήταν μία δύσκολη δίκη, αφορούσε ένα μνημείο πολύ σημαντικό. Από την εταιρεία “Δαίδαλος”, τα δύο από τα τρία άτομα που κατηγορούνταν, απηλλάγησαν και έμενε μόνον ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος, ο οποίος στην υπόθεση αυτή δεν είχε καμία συμμετοχή. Επομένως, προσδοκούμε ότι στο Εφετείο θα αλλάξει το τοπίο και θα αθωωθεί…”, δήλωσε από την πλευρά του ο Δημήτρης Βαρελάς, συνήγορος του Προέδρου της “Δαίδαλος”, που καταδικάστηκε, και του επιβλέποντος μηχανικού που είχε ορίσει η εταιρεία, ο οποίος αθωώθηκε.
