Καλέντζης Νίκος, Αθλητικός διαιτολόγος
Η κατανάλωση συμπληρωμάτων διατροφής από αθλητές πάσης φύσεως έχει αυξηθεί δραματικά τα τελευταία χρόνια, με κύριο στόχο την διατήρηση της υγείας τους καθώς και την αύξηση της αθλητικής τους απόδοσης. Αυτή η προσέγγιση έχει οδηγήσει πλήθος αθλητών και προπονητών να δίνουν μεγαλύτερη έμφαση στα συμπληρώματα, παρά στην κύρια διατροφή τους. Πόσο σημαντικά είναι όμως στην πραγματικότητα τα συμπληρώματα για έναν αθλητή; Θα πρέπει να έχουν “προτεραιότητα” συγκριτικά με την βασική τους διατροφή;
Τι είναι ένα συμπλήρωμα διατροφής;
Αν και δεν υπάρχει ένας καθολικός όρος, η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή αναφέρει πως : “ Συμπλήρωμα διατροφής είναι ένα τρόφιμο, συστατικό τροφίμου ή μεμονωμένο θρεπτικό συστατικό που καταναλώνεται συνδυαστικά με την βασική διατροφή του ατόμου, με στόχο την βελτίωση της υγείας ή/και της αθλητικής του απόδοσης”
Ηπροσέγγιση“Foodfirst,butnotfoodonly”(Πρώτα το φαγητό, αλλά όχι μόνο φαγητό)
Είναι πολύ σημαντικό ο αθλητής να συνειδητοποιήσει πως η διατροφή (και όχι τα συμπληρώματα) αποτελεί το Α και το Ω, εάν θέλει να παραμείνει υγιής και να αποδίδει σε υψηλό επίπεδο. Υπάρχουν πολλοί λόγοι για την προσέγγιση αυτή, με τον κυριότερο να είναι η αποφυγή κατανάλωσης συμπληρώματος που περιέχει παράνομες ουσίες, που θέτουν σε κίνδυνο την υγεία του αθλητή.
Παρόλα αυτά, σε ορισμένες περιπτώσεις, η χορήγηση συμπληρωμάτων μπορεί να ενισχύσει την υγεία και τις επιδόσεις του αθλητή.
Μερικές από τις πιο συχνές περιπτώσεις όπου η διατροφή δεν αρκεί και έτσι προτείνεται η κατανάλωση συμπληρώματος διατροφής είναι όταν:
- Ορισμένα θρεπτικά συστατικά δεν υπάρχουν σε επαρκείς ποσότητες στα τρόφιμα που καταναλώνει ο αθλητής (Δεν τον καλύπτει η διατροφή)
- Ο αθλητής δεν καταναλώνει συγκεκριμένα τρόφιμα ή/και ομάδες τροφίμων (π.χ. λόγω δυσανεξίας, αλλεργίας είτε απλά δεν του αρέσει)
- Δεν είναι εύκολη η μεταφορά & κατανάλωση συγκεκριμένων τροφών πριν, κατά την διάρκεια και μετά την προπόνηση (πχ. Λόγω γαστρεντερικών διαταραχών κατά την προπόνηση)
Σε καμία περίπτωση ένα συμπλήρωμα δεν αντικαθιστά την ισορροπημένη διατροφή. Όταν όμως η χορήγησή του κριθεί απαραίτητη και χρησιμοποιηθεί εξατομικευμένα για τις ανάγκες του εκάστοτε αθλητή, τότε μπορεί να του δώσει την έξτρα “ώθηση” που χρειάζεται στην αθλητική του απόδοση και παράλληλα να τον διατηρήσει υγιή.
Σημαντικό: Πριν τη χρήση οποιουδήποτε συμπληρώματος διατροφής συμβουλευτείτε αθλητικό διαιτολόγο σχετικά με την ασφάλεια, τη δοσολογία και τον προτεινόμενο τρόπο λήψης.
Βιβλιογραφία:
Close, GL, Kasper, AM, Walsh, NP and Maughan, RJ (2022) “Food First but Not Always Food Only”: Recommendations for Using Dietary SupplementsinSport.InternationalJournalofSport NutritionandExerciseMetabolism.pp.1-16.ISSN1526-484X
