Πριν 55 ακριβώς έτη, το 1967, έπειτα από τη συγχώνευση δύο τοπικών σωµατείων της Ξάνθης, της Ασπίδας (έτος ίδρυσης 1922) και του Ορφέα (1903) ιδρύεται ο Αθλητικός Όµιλος Ξάνθης (ΑΟΞ). Το ερασιτεχνικό αυτό σωµατείο έµελλε να γίνει η βάση, πάνω στην οποία δηµιουργήθηκε η ΠΑΕ SKODA ΞΑΝΘΗ Α.Ο. και µετά το 2016 η ΠΑΕ Α.Ο. ΞΑΝΘΗ, µε συµµετοχή 32 ετών στις επαγγελµατικές κατηγορίες του ελληνικού ποδοσφαίρου.
Κανείς δεν πίστευε, συµπεριλαµβανοµένου και του γράφοντος, ότι θα φτάσει η στιγµή που η Ξάνθη (όπως έχουµε συνηθίσει να αποκαλούµε την οµάδα λόγω της απόλυτης ταυτότητάς της µε την πόλη µας) δεν θα δηλώσει συµµετοχή σε επαγγελµατική κατηγορία. Οι αιτίες πολλές. Παθογένειες ετών που εκούσια ή ακούσια έµεναν άλυτες, πράξεις και παραλείψεις (όχι µε όρους ποινικού δικαίου) που οδήγησαν σε αδιέξοδα, στοχοποίηση από µέρος του επαγγελµατικού ποδοσφαίρου και στο τέλος µια διαρκής εκκωφαντική σιωπή για όλα.
Δυστυχώς, όµως, η στιγµή αυτή έφτασε. Και όπως συµβαίνει σε κάθε «απώλεια», αναζητείται καταφύγιο, οι σπασµωδικές δε κινήσεις µπορούν να έχουν συνέπειες δύσκολα επανορθώσιµες. Έχουν γραφτεί πολλά, γράφονται πολλά (δεν αποτελώ εξαίρεση) και ακούγονται ακόµη περισσότερα. Ποια θα είναι τελικά η εποµένη µέρα του Α.Ο.Ξ.(;) ποιος θα αναλάβει(;) μπορεί να δοθεί άλλος ΑΦΜ(;) θα παίξουµε στη Γ’Εθνική Κατηγορία(;), ερωτήµατα που χρειάζεται να απαντηθούν. Αν και η παρούσα παρέµβαση οδηγείται στην κατεύθυνση της απάντησης αυτών των ερωτηµάτων αλλά και της εν γένει ενηµέρωσης περί του ερασιτεχνικού και του επαγγελµατικού αθλητισµού, πιστεύω (προκαταβάλλοντας τη συνέχεια) ότι η απάντηση σε όλα αυτά πρέπει να δοθεί και θα δοθεί (ελπίζω) από το ίδιο το ερασιτεχνικό σωµατείο του Α.Ο.Ξ.
Αρχικά να διευκρινίσουµε τι εννοούµε όταν λέµε «ο ερασιτέχνης»; Ο ερασιτέχνης λοιπόν είναι το ερασιτεχνικό αθλητικό σωµατείο (στη δική µας περίπτωση ο Α.Ο.Ξ. που ιδρύθηκε το 1967), η ένωση δηλαδή φυσικών προσώπων µε σκοπό την καλλιέργεια πνευµατικών δυνατοτήτων των αθλητών για τη συµµετοχή τους σε αθλητικούς αγώνες. Το ερασιτεχνικό σωµατείο µε τις προϋποθέσεις που θέτει ο ν.2725/1999 (εφεξής ο αθλητικός νόµος) προκειµένου να συµµετάσχει σε επαγγελµατικά πρωταθλήµατα µπορεί να δηµιουργήσει είτε Τµήµατα Αµειβόµενων Αθλητών είτε να µετατραπεί το τµήµα των ερασιτεχνών αθλητών του σωµατείου σε Αθλητική Ανώνυµη Εταιρεία (εν προκειµένω Ποδοσφαιρική Ανώνυµη Εταιρεία – Π.Α.Ε.). Αυτό συνέβη µε την περίπτωση του ερασιτεχνικού σωµατείου του Α.Ο.Ξ. όπου πάνω στον ερασιτέχνη δηµιουργήθηκε η ΠΑΕ Α.Ο. ΞΑΝΘΗ.
Μετά τα παραπάνω, µπορούµε άµεσα να δούµε τι συµβαίνει στην περίπτωση που µία Π.Α.Ε. δεν δηλώσει συµµετοχή στο πρωτάθληµα που συµµετέχει. Τόσο οι διατάξεις του 1ου Παραρτήµατος του Κανονισµού Αγώνων Ποδοσφαίρου (Κ.Α.Π) της Ε.Π.Ο (άρθρα 2 και 7) όσο και του Κανονισµού Ερασιτεχνικών Σωµατείων της ΕΠΟ (άρθρο 15) είναι απολύτως ξεκάθαρες ως προς αυτό.
Στην προκειµένη, λοιπόν περίπτωση, είναι σαφές ότι το ιδρυτικό ερασιτεχνικό σωµατείο του Α.Ο.Ξ έχει το δικαίωµα να συµµετάσχει στην Γ’ Εθνική Κατηγορία. Σαφές είναι ακόµη ότι της συµµετοχής αυτής πρέπει να προηγηθεί η πλήρωση τόσο των γενικών προϋποθέσεων όπως της τροποποίησης του καταστατικού σύµφωνα µε τις διατάξεις του αθλητικού νόµου, της χορήγησης ειδικής αθλητικής αναγνώρισης, της εγγραφής στο ηλεκτρονικό µητρώο της ΓΓΑ, όσο και των ειδικότερων προϋποθέσεων όπως αυτές λεπτοµερώς αναφέρονται στην προκήρυξη του πρωταθλήµατος της Γ’ Εθνικής Κατηγορίας. Υπό το πρίσµα, ωστόσο, της άγνοιας που υπάρχει για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται το ερασιτεχνικό σωµατείο του Α.Ο.Ξ., η συζήτηση για την πλήρωση των ανωτέρω προϋποθέσεων αναφορικά µε το δικαίωµα συµµετοχής φαίνεται να είναι ετεροχρονισμένη. Αναζητείται, κατά συνέπεια, λύση για να συµµετάσχει οπωσδήποτε ο Α.Ο.Ξ. (ο ερασιτέχνης πλέον) στην Γ’ Εθνική Κατηγορία.
Αξίζει να σηµειωθεί ήδη από την αρχή, ότι είναι νοµικά άτοπο αυτό που ευρέως
διαδίδεται, «να δοθεί στον ΑΟΞ άλλος ΑΦΜ». Κανένα αθλητικό σωµατείο δεν προβλέπεται και δεν δύναται να χορηγήσει ΑΦΜ σε έτερο αθλητικό σωµατείο. Μία λύση, που θα ακουστεί ενδεχοµένως για να υπερκεράσουµε τα όποια εµπόδια, θα είναι αυτή της συγχώνευσης του ερασιτεχνικού σωµατείου του ΑΟΞ µε έτερο ερασιτεχνικό σωµατείο της Ξάνθης, το οποίο θα έχει το δικαίωµα να αγωνίζεται στη Γ’ Εθνική Κατηγορία. Πράγµατι, το άρθρο 9 παρ. 1 του αθλητικού νόµου ορίζει ότι (παραθέτω το κείµενο του νόµου) «Επιτρέπεται η Συγχώνευση αθλητικών σωµατείων µε αποφάσεις των Γενικών Συνελεύσεων αυτών. Το νέο σωµατείο, που προκύπτει από τη συγχώνευση µπορεί να φέρει την επωνυµία ενός ή περισσότερων από τα συγχωνευθέντα σωµατεία ή οποιαδήποτε άλλη επωνυµία.Το ιδρυόµενο από τη συγχώνευση νέο αθλητικό σωµατείο εντάσσεται, κατ` άθληµα, αυτοδικαίως στην ανώτερη αγωνιστική κατηγορία της αθλητικής οµοσπονδίας του οικείου κλάδου άθλησης στην οποία ανήκει ή έχει αποκτήσει δικαίωµα να αγωνισθεί, κατά τους οικείους κανονισµούς και τις σχετικές διατάξεις, ένα τουλάχιστον από τα συγχωνευόµενα αθλητικά σωµατεία.»
Και στο σηµείο αυτό προκύπτουν τα πραγµατικά και ουσιαστικά προβλήµατα:
- Τεκµαίροντας τη γενική άγνοια που υπάρχει για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται το ερασιτεχνικό σωµατείο του Α.Ο.Ξ., η πρώτη απορία που ανακύπτει είναι ποιος θα συγκαλέσει εκτάκτως τη Γενική Συνέλευση του ερασιτέχνη του Α.Ο.Ξ. και ποια είναι ή θα είναι τα µέλη της Γενικής Συνέλευσης του Α.Ο.Ξ., προκειµένου να συζητηθεί το ενδεχόµενο συγχώνευσης µε άλλο σωµατείο. Η νοµιµοποίηση αυτή θα πρέπει να προκύπτει απευθείας από τις καταστατικές διατάξεις του ερασιτέχνη, διατάξεις τις οποίες ο κόσµος αγνοεί.
- Συγχώνευση σηµαίνει διαγραφή των συγχωνευόµενων σωµατείων. Αυτό προκύπτει ευθέως από τη διάταξη της παρ. 5 του άρθρου 9 εδ. β’ του αθλητικού νόµου, η οποία ορίζει ότι (παραθέτω το κείµενο της διάταξης) «…Επίσης οφείλουν να προσκοµίσουν πιστοποιητικό περί διαγραφής του σωµατείου από τα οικεία Βιβλία του αρµόδιου Πρωτοδικείου στην παραπάνω υπηρεσία της Νοµαρχιακής Αυτοδιοίκησης, καθώς και στη Γενική Γραµµατεία Αθλητισµού..». Προκύπτει άµεσα η εύλογη απορία ποιος θέλει πράγµατι να διαγραφεί το ιδρυτικό ερασιτεχνικό σωµατείο του Α.Ο.Ξ. προκειµένου να αγωνιστεί κακήν κακώς στη Γ’ Εθνική Κατηγορία και πολύ περισσότερο ποιος ή ποιοι θα λάβουν την απόφαση αυτή για την οριστική διαγραφή ενός τόσο ιστορικού σωµατείου.
- Η δηµιουργία του νέου σωµατείου µετά τη συγχώνευση θα αποτελέσει µία αλλαγή στην ιστορία του Α.Ο.Ξ. Αλλαγή, η οποία δεν µπορεί να ανακληθεί και θα κλείσει µια για πάντα την ιστορία που ξεκίνησε να γράφει ο ΑΟΞ εδώ και µισό και πλέον αιώνα. Κι αν αναρωτηθεί κανείς ότι και ο Ηρακλής συγχωνεύθηκε µε τα Τρίγλια, την υποτίµηση αυτή ο Ηρακλής τη συναντάει ακόµη και σήµερα σε όποιο γήπεδο κι αν αγωνιστεί.
Για το τέλος έµεινε η λύση την οποία προτείνει ο γραφών και η οποία είναι µία: Να ανοίξει το ιδρυτικό ερασιτεχνικό σωµατείο του Α.Ο.Ξ. στον κόσµο της Ξάνθης. Καταθέσεις αιτήσεων, εγγραφές νέων µελών (µε την ελπίδα να προβλέπει το Καταστατικό του ερασιτέχνη δυνατότητα να εκλέγει το νέο µέλος και να εκλέγεται), σύγκληση και πρόσκληση σε έκτακτη Γενική Συνέλευση των µελών του σωµατείου, λήψη απόφασης για διενέργεια αρχαιρεσιών, διενέργεια αρχαιρεσιών, ανάδειξη νέου διοικητικού συµβουλίου, συγκρότηση αυτού σε σώµα και «σηκώνονται µανίκια» για την επιστροφή του Α.Ο.Ξ. στις επαγγελµατικές κατηγορίες, για τη δηµιουργία ενός Α.Ο.Ξ. φρέσκου, ανοιχτού, πολυµελή και καθαρού.
Η λύση αυτή είναι εύκολη; Απαντώ άµεσα: Όχι. Τούτο διότι εάν ο Α.Ο.Ξ. δεν συµµετάσχει στη Γ’ Εθνική Κατηγορία και δεν αγωνιστεί στην Α’ Ερασιτεχνική Κατηγορία της ΕΠΣ Ξάνθης ως δικαιούται λόγω της µη δήλωσης αυτής τότε στην επόµενη αγωνιστική περίοδο θα ξεκινήσει από τη Β’ Ερασιτεχνική Κατηγορία. Θα χρειαστεί εποµένως να ξεκινήσει από το µηδέν και µε νέα ανοιχτή και πρόθυµη διοίκηση, σε συνεργασία µε τις εθνικές, περιφερειακές και δηµοτικές Αρχές και µε επιφανείς επιχειρηµατίες να δηµιουργήσει τµήµα ποδοσφαίρου και να οδηγηθεί εκ νέου στη Γ’ Εθνική Κατηγορία και από εκεί στη δηµιουργία νέας Π.Α.Ε για τη συµµετοχή στις επαγγελµατικές κατηγορίες.
Οι παρούσες στιγµές του Α.Ο.Ξ. θα είναι ιστορικές. Κι αυτό διότι οι όποιες αποφάσεις ληφθούν θα πρέπει να έχουν το βλέµµα στο πως θα είναι ή πως θα θέλουµε να είναι ο Α.Ο.Ξ. τόσο στο άµεσο µέλλον όσο και στα επόµενα 55 έτη. Οι απαντήσεις πρέπει να δοθούν και πρέπει να είναι ξεκάθαρες χωρίς να προκαλείται σύγχυση σε κανέναν φίλαθλο.
Θέλουµε τον ιδρυτικό ερασιτέχνη Α.Ο.Ξ. συγχωνευµένο ή όχι; Θέλουµε τον ιδρυτικό ερασιτέχνη Α.Ο.Ξ. διαγεγραµµένο ή όχι; Θέλουµε τον ιδρυτικό ερασιτέχνη Α.Ο.Ξ. κλειστό ή όχι;
Η απάντηση στα παραπάνω είναι αυτή που θα µας προσδιορίσει ως φιλάθλους αναφορικά µε την πορεία του ΑΟΞ: Θεατές ή πρωταγωνιστές;
Η παρούσα παρέµβαση γίνεται ακριβώς έναν χρόνο µετά τον θάνατο του πατέρα µου και παλαίµαχου ποδοσφαιριστή του Α.Ο.Ξ., Σάκη Ψωµά, γνωρίζοντας ότι δεν θα έµενε αµέτοχος στις τρέχουσες εξελίξεις.
Με τεράστια λύπη µου του την αφιερώνω.
Κωνσταντίνος Αθ. Ψωμάς Δικηγόρος