Μείζον ζήτημα για την ελληνική κοινωνία είναι η ενδοοικογενειακή βία, με θύματα σε μεγάλη πλειοψηφία -αλλά όχι κατ’ αποκλειστικότητα- γυναίκες. Τα στοιχεία που φέρνει στο φως ο «Χ» δείχνουν πως το ζήτημα μόνο κάτω από το χαλί δεν μπορεί να κρυφτεί, αντιθέτως αποτελεί την πραγματικότητα που βιώνουν πολλές και πολλοί συμπολίτες μας πίσω από κλειστές πόρτες.
Την περίοδο του εγκλεισμού, μέχρι στιγμής τουλάχιστον, τα στοιχεία δεν δείχνουν αύξηση των περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας, πλην όμως αυτό ενδέχεται να αποδοθεί στο ότι θύματα και θύτες συνυπάρχουν σχεδόν ολημερίς στον ίδιο χώρο, άρα τα θύματα αδυνατούν να καταγγείλουν τα περιστατικά. Παρόλα αυτά, την τελευταία πενταετία παρατηρείται αύξηση των καταγγελθέντων περιστατικών, χωρίς αυτό να σημαίνει πως η βία αυξήθηκε, αλλά μπορεί να αποδοθεί και στο ότι περισσότεροι συμπολίτες μας βρίσκουν το σθένος να απευθυνθούν στην Αστυνομία.
ΑΜΘ: Όλα τα στοιχεία
Συνολικά, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρείχε η Ελληνική Αστυνομία στον «Χ», από τον Ιανουάριο του 2016 έως και τον Σεπτέμβριο του 2020, στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη καταγγέλθηκαν 1.001 περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας, τα οποία ανά έτος επιμερίζονται ως εξής:
- 2016 – 179 περιστατικά
- 2017 – 224 περιστατικά
- 2018 – 206 περιστατικά
- 2019 – 243 περιστατικά
- 2020 μέχρι Σεπτέμβριο – 149 περιστατικά
Συνολικά σε επίπεδο Π.Ε. Ροδόπης καταγγέλθηκαν την πενταετία 175 περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας, τα οποία επιμερίζονται ως εξής:
- 2016 – 26 περιστατικά
- 2017 – 41 περιστατικά
- 2018 – 39 περιστατικά
- 2019 – 45 περιστατικά
- 2020 μέχρι Σεπτέμβριο – 24 περιστατικά
Αυτό που χρήζει καταγραφής είναι πως κάθε χρόνο σε επίπεδο Ροδόπης και ΑΜΘ γενικότερα το ποσοστό θυμάτων γυναικών ξεπερνάει τουλάχιστον το 70%, άρα η μεγάλη πλειοψηφία των θυμάτων είναι γυναίκες, εξ ου και η διεθνής ημέρα εξάλειψης της βίας κατά των γυναικών διατηρεί κορυφαία την αξία της.
«Το φαινόμενο της ενδοοικογενειακής βίας το τελευταίο διάστημα έχει αυξητικές διαστάσεις σε επίπεδο της επικράτειας και περιφερειακό επίπεδο τα τελευταία έτη. Όσον αφορά την πανδημία και τον εγκλεισμό, τα στοιχεία που έχουμε μέχρι στιγμής δεν μας δείχνουν μία αυξητική τάση, όμως το φαινόμενο κρύβεται κι ένας ‘σκοτεινός’ αριθμός από περιστατικά που δεν καταγγέλλονται», παρατήρησε μιλώντας στον «Χ» ο Αναστάσιος Τσιπλάκης, προϊστάμενος του γραφείου ενημέρωσης δημοσιογράφων της Γενικής Περιφερειακής Αστυνομικής Διεύθυνσης ΑΜ-Θ, αστυνόμος Β’.
Ο κος Τσιπλάκης απάντησε αναλυτικά στα ερωτήματα του «Χ» αναφορικά με τα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας και το πως δρα η Ελληνική Αστυνομία, ενώ μετέφερε σημαντικές συμβουλές προς θύματα και όσους γνωρίζουν φαινόμενα ενδοοικογενειακής βίας.
Ποιά η θέση της ΕΛ.ΑΣ. ως προς τα φαινόμενα ενδοοικογενειακής βίας;
-Η βία με οποιαδήποτε μορφή και αν εκφράζεται είναι καταδικαστέα και κατακριτέα. Ειδικά η ενδοοικογενειακή βία αποτελεί ένα πολύ σημαντικό ζήτημα στην ελληνική κοινωνία κι έχει σοβαρές προεκτάσεις και επιπτώσεις τόσο σε ατομικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο. Είναι ένα φαινόμενο το οποίο δεν έχει φύλο, ηλικία, γεωγραφικό προορισμό, μπορεί να συναντηθεί σε νέους, ηλικιωμένους, ανθρώπους με αναπηρία, άντρες, γυναίκες, σε οποιοδήποτε μέλος της οικογένειας. Η κακοποίηση ή η βία που μπορεί να δεχθεί ένα θύμα μπορεί να είναι σεξουαλική, σωματική ή ψυχολογική.
Όσον αφορά την Ελληνική Αστυνομία, η πρόληψη της βίας γενικότερα και ειδικότερα η εξάλειψη του φαινομένου της ενδοοικογενειακής βίας και η προστασία των θυμάτων βρίσκεται πολύ ψηλά στην ατζέντα της, γι’ αυτό και δημιουργήθηκαν οι υπηρεσίες αντιμετώπισης ενδοοικογενειακής βίας, που ξεκίνησαν να λειτουργούν τον Νοέμβριο του 2019 σε όλη την επικράτεια.
Συμπλήρωσαν έναν χρόνο λειτουργίας τα νέα γραφεία αντιμετώπισης ενδοοικογενειακής βίας της ΕΛ.ΑΣ. Πώς λειτουργούν και τί προσφέρουν;
-Η Ελληνική Αστυνομία διαχειρίζεται με αυτά τα γραφεία με επαγγελματισμό και υπευθυνότητα κάθε περιστατικό ενδοοικογενειακής βίας που καταγγέλλεται, από κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό. Στην Περιφέρειά μας έχουμε επτά τέτοιες υπηρεσίες, μία στην έδρα της Γενικής (Κομοτηνή) κι από μία σε κάθε Διεύθυνση (Ορεστιάδα, Αλεξανδρούπολη, Ροδόπη, Ξάνθη, Καβάλα, Δράμα).
Σαν επιχειρησιακή δομή αυτές οι υπηρεσίες έχουν χαρακτήρα συντονιστικό και υποστηρικτικό των αστυνομικών υπηρεσιών που δέχονται και διαχειρίζονται τα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας, δηλαδή τα Αστυνομικά Τμήματα. Συγκεκριμένα, η λειτουργία των υπηρεσιών αυτών στοχεύει στην προστασία και την υποστήριξη των θυμάτων με έμφαση την πρόληψη της δευτερογενούς θυματοποίησης, την καλύτερη διαχείριση των καταγγελιών, την πρόληψη και αντιμετώπιση των εγκλημάτων ενδοοικογενειακής βίας, τον συντονισμό όλων των εμπλεκόμενων υπηρεσιών, την εκπαίδευση και διαρκή επιμόρφωση του προσωπικού της Ελληνικής Αστυνομίας που διαχειρίζεται τέτοια περιστατικά, και την ευαισθητοποίηση των πολιτών μέσα από διάφορες δράσεις.
Πώς διαχειρίζεται η Αστυνομία τα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας, όταν ενημερωθεί γι’ αυτά;
-Τα Αστυνομικά Τμήματα διαχειρίζονται τις υποθέσεις αυτές με ιδιαίτερο επαγγελματισμό από εξειδικευμένο προσωπικό κι ενημερώνουν ταυτόχρονα τις αρμόδιες δικαστικές αρχές. Παράλληλα, οι εξειδικευμένοι αστυνομικοί αναλαμβάνουν να παρέχουν κατευθύνσεις και πληροφορίες στα θύματα για την αναζήτηση δομών στέγασης, ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, ψυχοκοινωνικής και νομικής υποστήριξης. Κι όλα αυτά τα περιστατικά μετά συντονίζονται από τις κατά τόπους υπηρεσίες ενδοοικογενειακής βίας, ώστε να υπάρχει καλύτερη περαιτέρω διαχείριση.
Τί θα συμβουλεύατε τους πολίτες-θύματα βίας αλλά και τους πολίτες που γνωρίζουν περιστατικά βίας αλλά σιωπούν;
-Προτρέπουμε τους πολίτες-θύματα να μην διστάζουν να το καταγγέλλουν και να ζητούν βοήθεια από την Ελληνική Αστυνομία. Τα θύματα να καταγγέλλουν άμεσα στο 100 τέτοια περιστατικά και να υποβάλουν μήνυση. Αν δεν μπορούν να μιλήσουν, μπορούν να στείλουν γραπτό μήνυμα στο 100 όπου να γράφουν ακριβή διεύθυνση, ονοματεπώνυμο και είδος επείγουσας ανάγκης (π.χ. δέχομαι βία από τον τάδε – κινδυνεύει η ζωή μου). Ή μπορούν να ζητήσουν από κάποιο έμπιστο πρόσωπο να ειδοποιήσει τις αρχές. Επίσης, παρέχεται η δυνατότητα με τις νέες υπηρεσίες με ένα τηλεφώνημα ή ένα μήνυμα σε αυτές να καταγγείλουν εκεί τα περιστατικά. Ακόμη, υπάρχει η γραμμή SOS 15900 της Γενικής Γραμματείας Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων η οποία παρέχει ψυχοκοινωνική-νομική συμβουλευτική, φιλοξενία σε ξενώνες κλπ, όπου μπορούν να απευθυνθούν τα θύματα. Ως ΕΛΑΣ συνεργαζόμαστε (εν. με τη Γενική Γραμματεία), ώστε όταν έρθει ένα θύμα, να το παραπέμπουμε και να μπορέσουν να το υποστηρίξουν από την πλευρά που μπορούν.
Στους συμπολίτες οι οποίοι μπορεί να είναι μάρτυρες τέτοιων περιστατικών, τους καλούμε να τα καταγγείλουν, να καλούν άμεσα το 100 ή να ενημερώνουν το τοπικό Αστυνομικό Τμήμα ή τις αρμόδιες υπηρεσίες ενδοοικογενειακής βίας, κι επίσης να προτρέπουν το θύμα να καταγγείλει το συμβάν στην Αστυνομία.
Ποιές δράσεις ενημέρωσης ανέπτυξε η ΕΛ.ΑΣ. τον τελευταίο χρόνο;
-Από τον Νοέμβριο του 2019 έχουμε ξεκινήσει μία εκστρατεία ενημέρωσης με τίτλο: έχεις φωνή, είμαστε δίπλα σου. Η εκστρατεία έχει εξελιχθεί σε τρία στάδια: Το πρώτο τον Νοέμβριο αφορούσε την βία εις βάρος των γυναικών. Το δεύτερο στην πρώτη φάση της υγειονομικής κρίσης είχε σχέση με την ενδοοικογενειακή βία. Το τρίτο αφορούσε το παιδί και την προστασία του και χωριζόταν σε τρεις επιμέρους θεματικές ενότητες (διαδίκτυο, σεξουαλική κακοποίηση, ενδοοικογενειακή βία). Στο πλαίσιο της εκστρατείας που έχουμε κάνει, έχουμε επικαιροποιήσει τις οδηγίες σε όλες αυτές τις ενότητες, τις οποίες μπορεί ο οποιοσδήποτε να διαβάσει στο site μας ή στα social media της Ελληνικής Αστυνομίας.
Θα ήθελα να κλείσω με το μήνυμά μου (προς τους πολίτες-θύματα) να μην διστάσουν να μιλήσουν, έχουν φωνή και οι αστυνομικοί θα είναι πάντα δίπλα τους.
Συμβουλευτικό Κέντρο Κομοτηνής: 700 γυναίκες από το 2013
Μιλώντας στο ράδιο Χρόνος 87.5fm χθες, η κοινωνική λειτουργός του Συμβουλευτικού Κέντρου Κομοτηνής Ευστρατία Γουντουδάκη, ενημέρωσε για τη λειτουργία του Κέντρου (βλ. σελ. 08), το οποίο επί της ουσίας από το 2013 μέχρι και σήμερα «δέχεται, υποστηρίζει και ενδυναμώνει γυναίκες θύματα βίας ή που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες».
Η κα Γουντουδάκη πληροφόρησε πως από τότε μέχρι και σήμερα το Κέντρο έχει υποστηρίξει περίπου 700 γυναίκες από τη Ροδόπη κι όχι μόνο. Πάντως, από έναν αριθμό και μόνο δεν μπορούν να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα, καθώς -όπως εξήγησε η κοινωνική λειτουργός- «υπάρχουν πολλές γυναίκες που διστάζουν να απευθυνθούν στις υπηρεσίες». Επίσης, ξεκαθάρισε πως το νούμερο δεν είναι αντιπροσωπευτικό και των δυνατοτήτων του Κέντρου. Κληθείσα, επίσης, να καταθέσει ένα σχόλιο για την περίοδο του εγκλεισμού, παρατήρησε πως «η καραντίνα ως ένα βαθμό έχει εντείνει την κατάσταση, γιατί οι γυναίκες είναι αποκομμένες και δυσκολεύονται περισσότερο να ζητήσουν βοήθεια».
Πηγή: Του Διονύση Βοργιά, Xronos.gr
